Dieta FODMAP, a dieta IBS – czy to to samo?

Co to jest dieta FODMAP?

Dieta FODMAP to sposób żywienia opracowany przez naukowców z Monash University, który ma na celu redukcję objawów zespołu jelita drażliwego (IBS). Nazwa FODMAP pochodzi od skrótu angielskich słów fermentujące oligosacharydy, disacharydy, monosacharydy i poliole. Są to węglowodany, które mogą powodować wzdęcia, bóle brzucha, biegunkę lub zaparcia u osób cierpiących na zespół jelita drażliwego (IBS).

Wiele osób myśli, że dieta FODMAP i dieta IBS to dwa różne podejścia, jednak w rzeczywistości dieta FODMAP jest jednym z najlepszych sposobów na kontrolowanie objawów zespołu jelita drażliwego (IBS). Jest to zalecany sposób żywienia dla osób cierpiących na ten zespół, który pomaga eliminować problematyczne składniki i poprawia komfort trawienny.

Zespół jelita drażliwego – objawy i przyczyny

IBS to przewlekła choroba czynnościowa układu pokarmowego, co oznacza, że nie wiąże się z widocznymi zmianami organicznymi w jelitach, lecz z ich nieprawidłową funkcją. Charakteryzuje się nawracającymi bólami brzucha, wzdęciami, zmianami w rytmie wypróżnień oraz dyskomfortem jelitowym. Przyczyny IBS nie są do końca poznane, ale wśród czynników wywołujących objawy wymienia się stres, nieprawidłową dietę, zaburzenia mikroflory jelitowej i nadwrażliwość trzewną.

Jak dieta FODMAP wpływa na IBS?

Dieta FODMAP jest jedną z najskuteczniejszych metod łagodzenia objawów IBS, ponieważ redukuje ilość fermentujących węglowodanów, które mogą prowadzić do nadmiernej produkcji gazów, zatrzymania wody w jelitach oraz podrażnienia układu pokarmowego. Poprzez ograniczenie tych składników dieta pomaga zmniejszyć wzdęcia, gazy, bóle brzucha oraz nieregularności wypróżnień.

Badania wykazały, że u około 70% osób z IBS stosujących dietę FODMAP dochodzi do znacznej poprawy objawów. Kluczową rolę odgrywa w niej etapowa eliminacja wysokofermentujących węglowodanów oraz ponowne (stopniowe) ich wprowadzanie, aby ustalić indywidualną tolerancję na poszczególne grupy węglowodanów.

Etapy diety, która składa się z trzech faz:

  • Faza eliminacji – całkowite wykluczenie produktów bogatych w FODMAP na okres 4-6 tygodni. W tym czasie pacjent obserwuje zmiany w samopoczuciu i funkcjonowaniu układu pokarmowego.
  • Faza reintrodukcji – stopniowe wprowadzanie wykluczonych węglowodanów, aby zidentyfikować te, które powodują objawy IBS. Każda grupa FODMAP jest testowana oddzielnie, aby określić jej wpływ na organizm.
  • Faza personalizacji – dostosowanie diety do indywidualnych tolerancji, co pozwala na większą różnorodność posiłków, bez ryzyka zaostrzenia objawów.

Sprawdź dietę fodmap w aplikacji AllowEat!

DANIA lowfodmap
Aby skutecznie stosować dietę FODMAP, warto prowadzić dziennik żywieniowy, w którym zapisuje się spożywane produkty i reakcje organizmu. Zaleca się również konsultację z dietetykiem klinicznym, który pomoże dostosować jadłospis do indywidualnych potrzeb, zapewniając jednocześnie odpowiednią podaż składników odżywczych.

Produkty dozwolone i zakazane w diecie FODMAP

Produkty dozwolone:

  • Pieczywo owsiane, ryż, komosa ryżowa, ziemniaki
  • Mięso, ryby, jaja
  • Warzywa o niskiej zawartości FODMAP: marchew, ogórek, sałata
  • Owoce: banany, pomarańcze, truskawki,
  • Napoje: kawa, herbata, mleko bezlaktozowe, woda

Produkty zakazane:

  • Cebula, czosnek, kapusta, brokuły
  • Jabłka, gruszki, śliwki, arbuz
  • Nabiał zawierający laktozę: mleko krowie, ser twarogowy
  • Rośliny strączkowe: soczewica, ciecierzyca, fasola

Poznaj dozwolone i zakazane produkty w diecie FODMAP!

Czy dieta FODMAP jest dla każdego?

Dieta FODMAP jest skuteczna dla osób z IBS, jednak nie powinna być stosowana bez konsultacji z dietetykiem. Eliminacja wielu produktów może prowadzić do niedoborów pokarmowych, dlatego ważne jest, aby po okresie eliminacji stopniowo wprowadzać produkty i dostosowywać dietę indywidualnie.

Podsumowanie

Dieta FODMAP i IBS są ze sobą nierozerwalnie związane, ponieważ FODMAP to sposób żywienia stworzony specjalnie z myślą o osobach cierpiących na IBS. Poprzez eliminację fermentujących węglowodanów, dieta FODMAP pomaga łagodzić objawy zespołu jelita drażliwego. Kluczowe jest jednak przeprowadzanie diety pod okiem specjalisty, aby uniknąć niedoborów i zapewnić odpowiednie zbilansowanie posiłków. Warto pamiętać, że dieta FODMAP nie jest rozwiązaniem dla każdego, ale dla wielu osób z IBS może stanowić skuteczną metodę łagodzenia objawów.

Dodaj komentarz